praktische wijsheid

Praktische wijsheid is de Nederlandse vertaling van het Griekse phronèsis, een term van Aristoteles. Deze praktische wijsheid bestaat uit drie basisingrediënten: logos, pathos en ethos. Logos betekent logisch consistent zijn, het inhoudelijk en rationeel beargumenteren van het handelen op basis van de geanalyseerde werkelijkheid. Pathos betekent het handelen met gevoel, inleving op basis van de ervaren werkelijkheid. Ethos betreft een grondhouding, een persoonlijkheid die ten grondslag ligt aan het handelen van de mens en er richting aan geeft. In ons werk overheerst vaak de logos, en dat kan leiden tot ‘georganiseerde ingewikkeldheid’ (niet te verwarren met complexiteit). Pathos, gevoel, dreigt daardoor gemakkelijk in de verdrukking te raken. Daarom staat het werken aan ethos – de grondhouding van waaruit men werkt – vaak centraal in een werkplaats. Want het gaat uiteindelijke om een goede balans tussen alle drie.